Archief

Voorzitter: Rachelle Verburg (ARCADIS)

Maatschappelijke acceptatie

Maatschappelijke acceptatie bij gebruik van de ondergrond is een belangrijk en (vaak bepalend aspect) om activiteiten gerealiseerd te krijgen. Zeker als het gaat om controversiële dossiers. De afgelopen jaren sierden regelmatig kantenkoppen de voorpagina over omstreden activiteiten in de ondergrond. Voorbeelden zijn CO2-opslag, de aardbevingen als gevolg van de gaswinning Slochteren, opslag van aardolie in zoutcavernes en Lees meer…

Voorzitter: Geiske Bouma (SKB)

Lessen uit de praktijk: verbinden boven- en ondergrond

Welkomstwoord door Geiske Bouma – voorzitter Verbinden van boven- en ondergrond is nog steeds een uitdaging. We zien in de praktijk verschillende pogingen om dit te realiseren. Daarbij gaat het om zoeken van verbindingen naar bijvoorbeeld actuele ontwikkelingen, economische ontwikkeling, toekomstige planvorming. Lukt het dan ook om dat voor elkaar te krijgen? En hoe pak Lees meer…

Voorzitter: Justine Oomes

STRONG, een afweging waard!

Welkomstwoord door Justine Oomes (voorzitter) In het programma STRONG wordt gewerkt aan beleid voor duurzaam en efficiënt gebruik van de ondergrond; de afwegingssystematiek en de Structuurvisie Ondergrond. Wilt u weten hoe ‘Den Haag’ belangen rond gaswinning en drinkwatervoorziening afweegt? Hoe schaliegas past in de Structuurvisie Ondergrond? Welke afwegingen worden gemaakt bij het opstellen van de Lees meer…

Voorzitter: Ingeborg van Oorschot (Royal HaskoningDHV)

Transitie – een natuurlijk onderdeel van ieder bodemproject: zonder wrijving geen glans

Verbreden van bodembeleid gaat niet vanzelf. Die klus is niet op een achternamiddag geregeld. Nee, het vraagt om visie, vergt veel energie en vooral doorzettingskracht in de uitvoering. Dat komt omdat je de verbreding per definitie niet alléén van de grond kan krijgen. Je hebt hulp en medewerking nodig van tal van collega’s en vaak ook Lees meer…

Voorzitter: Henriëtte Otter (Deltares)

Gebiedsinrichting met bodem, water, groen en ecologie

Een belangrijke succesfactor voor duurzame ruimtelijke inrichting, is de wil om samen te werken. Voor het maken van zinvolle afwegingen voor boven- en ondergrondse ordening, is het belangrijk om met anderen samen te werken en kennis te delen. Oplossingen komen voort uit een integrale benadering en door de juiste verbindingen tussen kennis- en werkvelden te Lees meer…

Voorzitter: Henk Werksma (H2Ruimte)

Van bodemvisie naar uitvoering

In deze sessie gaat het niet om de ‘visie op de ondergrond’ van gemeente/provincie x, y of z. In deze sessie gaat het wel over hoe er ‘handen en voeten’ wordt gegeven aan een samenhangende bijdrage vanuit de ondergrond aan ruimtelijk planvorming en gebiedsontwikkeling. Geen papier maar de praktijk! Daarbij wordt antwoord gegeven op de Lees meer…

Voorzitter: Simon Moolenaar (SKB & Royal HaskoningDHV)

De bodem onder de circulaire stad

De stad is “hot”. Niet alleen wat betreft de hitte-eilanden in de stad maar zeker ook wat betreft allerlei andere uitdagingen in het urbane gebied. Geen wonder want momenteel woont meer dan de helft van de wereldbevolking – 3,5 miljard mensen – in steden. In 2030 is dit 60%. Het PBL ziet graag slimme stedenbouwkundige Lees meer…

Voorzitter: Timo Heimovaara (TU Delft)

Masterclass Engineering met Ecologie: toepassingen in de Civiele Techniek en de Geotechniek

Modern bodemkwaliteitsbeheer is voor een groot deel gebaseerd op het benutten van natuurlijke processen in de bodem: een zeer nuttige toepassing van engineering met ecologie. Een aantal onderzoeksgroepen aan diverse universiteiten in Nederland zijn bezig om deze inzichten in ecologische engineering verder uit te bouwen naar andere toepassingsgebieden binnen de civiele techniek en de geotechniek. Lees meer…

Voorzitter: Edith Lammerts van Bueren (Louis Bolk Instituut/ RIDLV)

Bodemvruchtbaarheid borgen bij botsende belangen

Borging van lange termijn bodemvruchtbaarheid is noodzakelijk vanuit het oogpunt van voedselvoorziening. Bodemvruchtbaarheid staat echter onder druk: in de voedselketen heeft alleen de boer rechtstreeks contact met de bodem. Vanuit de druk van de markt wordt hij steeds meer gedwongen te focussen op de korte termijn (mechanisatie, zwaardere machines, latere oogst gewassen), ten koste van Lees meer…

Voorzitter: Simon Moolenaar (SKB & Royal HaskoningDHV)

De praktijk van duurzaam bodemgebruik in landbouw en natuur

Een duurzaam gebruik van de bodem in de landbouw en bij natuurbeheer is niet vanzelfsprekend. Voorbeelden van niet-duurzaam bodemgebruik in de landbouw zijn een te hoge uitspoeling van stikstof en fosfaat naar gronden oppervlaktewater door een te ruime of verkeerd getimede bemesting en/of een afname van organische stofgehalten. Bij natuurontwikkeling op voormalige landbouwgrond kunnen vraagtekens Lees meer…

Voorzitter: Wim Dijkman (CLM)

Het koolstoffendilemma: een biobased economy is nog geen circulaire economie!

Welkomstwoord door Wim Dijkman – voorzitter Biomassa oogsten voor de biobased economy (voor energie, nieuwe materialen en chemicaliën) of laten liggen/terugbrengen ten behoeve van bodemvruchtbaarheid? Deze vraag staat centraal in deze sessie. Inzet van biomassa die economisch het meeste oplevert, betekent niet vanzelf dat dit ook hoogwaardig is vanuit duurzaamheidsperspectief. Er is nog weinig aandacht Lees meer…

Voorzitter: Willem Havermans (MWH)

Meten is denken te weten?

Meten is weten, of beter gezegd, meten is denken te weten want onder dit credo schuilt namelijk een grote mate van onzekerheid wanneer we kijken naar de kwaliteit van onze bodem en de vastgestelde aard en omvang van bodemverontreinigingen. De diversiteit van de bodem en de daarin aanwezige variabelen zijn daarbij meer dan eens reden Lees meer…

Voorzitter: Bas Verbeek (Groundwater Technology)

Snelle in-situ technieken bieden oplossing

De markt voor bodemsaneringen staat onder druk. Saneringsaannemers doen er alles aan om zo slim en kostenefficiënt mogelijk uit te voeren. Tevens zijn de locaties die aangepakt moeten worden complex en zijn meerdere partijen betrokken bij de herontwikkeling van deze locaties. Het samenspel van opdrachtgever, bevoegd gezag en verschillende aannemers op het werk is van Lees meer…

Voorzitter: Karin van den Brink (Tauw)

Ik meet je niet, maar ruik je wel – de aanpak van geur- en smaakbedervers in de bodem

We kennen allemaal de streef- en interventiewaarden voor de beoordeling en aanpak van bodemverontreiniging. In de praktijk komt het echter regelmatig voor dat er naast de bekende genormeerde stoffen, ook stoffen in de bodem aanwezig zijn waarvoor geen formele normen zijn afgeleid. Veelal omdat onvoldoende gegevens voorhanden waren, de specifieke stof incidenteel werd aangetroffen in Lees meer…

Voorzitter: Henk van Zoelen (RWS)

De aanpak van Spoedlocaties en de uitvoering van Gebiedsgericht Grondwaterbeheer kan effectiever

Sinds een aantal jaren hebben we de definitie van locaties die met spoed moeten worden aangepakt veranderd en hebben we nieuwe lijsten geproduceerd van de spoedlocaties. Met de introductie van gebiedsgericht grondwaterbeheer in wet- en regelgeving hebben we de basis gelegd voor een efficiënte en kosteneffectieve aanpak van grootschalige grondwaterverontreinigingen, bestaande uit meerdere bronlocaties, in Lees meer…

Voorzitter: Henk van Zoelen (RWS)

Resultaten uit het verleden bieden geen garantie voor de toekomst

Bekend vanuit de verzekeringswereld maar geldt dit niet ook voor ons vakgebied? Al 35 jaar voeren we bodemsaneringen uit in Nederland, in eerste instantie vooral door de overheid. Bedrijven onderzoeken en saneren vooral bij verkoop van vastgoed en bij herontwikkelingen van de eigen bedrijfslocatie . Door de jaren heen is het beleid en het wettelijk Lees meer…

Voorzitter: Maaike Blauw (Deltares)

Herontwikkelen van brownfields

Duurzaam met onze omgeving omgaan is een thema dat hoog op de agenda staat. Het gebruiken van onbebouwd land (“greenfields”) terwijl veel bebouwde gebieden om verschillende redenen ongebruikt of onderbenut blijven (“brownfields”), is vanuit dit oogpunt geen goede strategie. Men denkt bij brownfields vaak aan problemen zoals verontreinigingen, terwijl het juist ook locaties zijn die Lees meer…

Voorzitter: Henri Schouten , Bruno van Dunné en Jan Fokkens (SBNS) (ABdK)

This is the end…

Komende periode ronden SBNS en ABdK hun werkzaamheden af. Wat hebben de inspanningen opgeleverd? Tijd voor reflectie. In deze sessie nemen de sprekers Henri Schouten (ABdK), Bruno van Dunné (SBNS) en Jan Fokkens (SBNS) u mee in de opgave en de afronding van beide projectbureaus. Centraal staan daarbij de volgende vragen: • Wat was de Lees meer…

Voorzitter: Han de Wit (Tauw)

Hoezo, Bodemsanering van kostenprobleem naar batenkans?

Bodemverontreiniging is “een liability” waarvoor op de balans van een bedrijf vaak een omvangrijke voorziening voor genomen moet worden en die pas verdwijnt als het bodemprobleem volledig is opgelost. Het zou mooi zijn als we van de verplichting af kunnen komen en het probleem boekhoudkundig kunnen verplaatsen naar de operationele kant van de balans. Ofwel Lees meer…

Voorzitter: Bram Vermaat (Royal HaskoningDHV)

Financiering voor een duurzame toekomst

Er wordt gewerkt aan een vervolg op het huidige convenant bodemontwikkelingsbeleid en aanpak spoedlocaties. Het huidige convenant heeft veel betekend voor het bodembeleidsveld en de nieuwe afspraken over bodem- en ondergrondbeleid zullen bepalend zijn voor de werkzaamheden in de komende jaren. Tijdens de sessie schetsen we een beeld over wat we kunnen verwachten van de Lees meer…

Voorzitter: Jasper Griffioen

Grondwater als Natuurlijk Kapitaal

Nationaal en internationaal is grondwater van vitaal belang voor mens en milieu. In deze sessie willen we aandacht geven aan het belang van strategische grondwatervoorraden: wat zijn dat en wat willen we er mee? Op nationaal en provinciaal niveau wordt momenteel beleid ontwikkeld voor reservering van strategische grondwatervoorraden. Daarnaast is er de andere kant van Lees meer…

Voorzitter: Marlies ten Hove (TCB)

Kansen voor bodemenergie?!

In 2013 is het gebruik van bodemenergie ten opzichte van 2013 met negentien procent, 0,8 petajoule, toegenomen. Dit blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Bodemenergie levert een beperkt aandeel aan het totaal van hernieuwbare energiebronnen in Nederland. In 2013 maakte hernieuwbare energie 4,5 procent uit van de totale Nederlandse energieproductie, Lees meer…

Voorzitter: Sonja Kooiman (SKB/ Ambient)

Gebiedsgericht grondwaterbeheer: niet voor bange mensen

Peter Rood- Voorzitter Gebiedsgericht grondwaterbeheer kent verschillende aanvliegroutes. Bodemverontreiniging is er daar één van. Ruimtelijke ontwikkeling ook, net als het starten of juist het stoppen van een grondwateronttrekking en de relatie met waterkwantiteitsbeheer. Wij spreken, gezien de breedte van het thema, liever over integraal bodem- en waterbeheer en zien grondwater als de verbindende schakel. ‘Grondwater Lees meer…

Voorzitter: Iwan Reerink (K3Delta)

Herinrichting van Diepe Plassen, kans of bedreiging?

Met de inwerkingtreding van het Besluit bodemkwaliteit zijn de toepassingsmogelijkheden van grond en bagger in diepe plassen aanzienlijk verruimd. Mede daardoor zagen natuurorganisaties, waterschappen, gemeenten en marktpartijen nieuwe kansen voor gebiedsontwikkeling. Maar de wijze waarop een en ander in praktijk gebracht moest worden verschilde nogal eens, er ontstonden goede en minder goede voorbeelden van herinrichtingen Lees meer…

Voorzitter: Annelies de Graaf (Buro38)

Naar duurzaam (her)gebruik van bouwgrondstoffen

In Nederland bestaat groot draagvlak voor hergebruik van grond en bouwstoffen. Mede dankzij het stelsel van kwaliteitsborging voor de milieumetingen in onze regelgeving. Maar zijn we daarmee klaar? Hoe zorgen we dat we duurzaam omgaan met bouwgrondstoffen, en bijdragen aan de circulaire economie? En wat is duurzaam in dit verband? Is hergebruik altijd beter dan Lees meer…

Voorzitter: Marloes Springer (CSO)

Veilig werken in verontreinigde grond; nu en in de toekomst

Veilig werken in verontreinigde grond is inmiddels gesneden koek bij het uitvoeren van bodemsaneringen. Maar ook bij werkzaamheden aan leidingen, rioleringen of wegen kan contact met verontreinigde grond optreden en zijn veiligheidsmaatregelen belangrijk. Opdrachtgever en opdrachtnemer hebben in het kader van de Arbo-regelgeving de verplichting om de risico’s van het werken in (verontreinigde) grond in Lees meer…

Voorzitter: Jan Klein Kranenburg (RWS)

Bodeminformatie? Ontmoet de gebruiker!

Heeft u gisteren nog het weerbericht van Gerrit Hiemstra gehoord? En zojuist in de auto, heeft u toen nog iets gehad aan de verkeersinformatie op 3FM? Wellicht checkte u net nog even snel de aandelenkoersen op beurs.nl? Het zijn allemaal ingeburgerde voorbeelden van succesvolle informatievoorziening. Bij verkeersinformatie hebben we allemaal een duidelijk beeld. Voor bodeminformatie Lees meer…

Voorzitter: Ingrid van Reijsen (SKB)

Netwerk voor behoud van kennis

De afgelopen decennia is in bodemland veel kennis ontwikkeld. Bij de verschillende programma’s zijn veel partijen en mensen betrokken geweest. Zij hebben met elkaar samengewerkt in heel veel projecten. De ervaringen en kennis zijn vastgelegd in documenten en op websites. Maar de vraag is nu hoe we er voor kunnen zorgen dat de komende jaren Lees meer…

Voorzitter: Linda Nol (CAH Vilentum)

Business in onderwijs en de toekomst van de ondergrond

De ondergrond wordt steeds drukker. Er moet plaats zijn voor parkeergarages, riolering en bekabeling, WKO’s, waterberging, bouw, etc. Het gaat helaas vaak mis. Een paar voorbeelden: er vinden verzakkingen plaats, WKO’s werken niet of afvalwater loopt de straat op. Er is te weinig kennis van de ondergrond in Nederland, en dat begint al bij het Lees meer…

2015: Jaar van de Bodem

DOWNLOAD PRESENTATIES Sessieleider: Marco Vergeer (Initiatief Bewust Bodemgebruik) Sessie door: Initiatief Bewust Bodemgebruik met medewerking van Bas van de Griendt (BPD) In 2015 (internationale jaar van de bodem) hebben lezingen, excursies, artikelen, grote en kleine evenementen en nieuwe initiatieven geleid tot veel aandacht voor de bodem. Verrassend waren de onverwachte invalshoeken & initiatiefnemers. Verrassend waren Lees meer…

ondergrond over de grens: over kennis en kansen voor samenwerking

DOWNLOAD PRESENTATIES Sessieleider: Linda Maring (Deltares) Sessie door: Dutch Soil Platform, INSPIRATION en de gemeente Rotterdam Het internationale jaar van de bodem is hét moment om een uitstapje over de grens te maken. De ondergrond stopt niet bij de grenzen van Nederland, evenmin als de kennis, kaders en kansen die er zijn op het gebied Lees meer…

kennis delen: niet lullen, maar poetsen!

DOWNLOAD PRESENTATIES Sessieleiders: Corinne Koot (Witteveen+Bos en Jong STRONG) Eline Botger (Twijnstra Gudde en Jong KNW) Juul Osinga (TTE en Jong Leefomgeving) Het werkveld bodem en ondergrond veranderd. De focus op de saneringsopgave maakt langzaam plaats voor een bredere kijk op de ondergrond. Om deze verandering vorm te geven is andere kennis en nieuwe innovatie Lees meer…

bijdrage van de ondergrond aan de energietransitie

Sessieleider: Jasper Lackin (Witteveen + Bos) De discussie over de energietransitie gaat vaak over het opwekken van duurzame of hernieuwbare energie en energiebesparingen. Het realiseren van zonnepanelen, windmolens en isolerende maatregelen zijn dan logische gespreksonderwerpen. Toch liggen er ook de nodige uitdagingen op het gebied van duurzame warmtevoorziening en de (decentrale) opslag van energie. De Lees meer…

duurzaam voorraadbeheer van onze belangrijkste grondstof: zoetwater

Sessieleider: Peter Rood (Zelfstandig adviseur) Nederland heeft internationaal een bevoorrechte positie met de ruim beschikbare zoetwatervoorraden voor drinkwater, landbouw en industrie en natuur. Zoetwater waar we zuinig mee om moeten gaan om toekomstige generaties hier blijvend van te laten profiteren. De voorraden schoon water staan echter onder druk door vervuiling, verdroging, verzilting en drukte in Lees meer…

ruimte voor drinkwater in de Structuurvisie Ondergrond

Sessieleider: Joke van Wensem (TCB) Het Rijk werkt samen met decentrale overheden aan de Structuurvisie voor de Ondergrond. Deze moet helpen bij een duurzaam en efficiënt gebruik van de ondergrond, waarbij benutten en beschermen in balans zijn. De Structuurvisie geeft het ruimtelijk afwegingskader voor ondergrondse activiteiten van nationaal belang. Het gebruik van grondwater voor de Lees meer…

Ondergronds assetmanagement

Download de presentaties Sessieleider: Karin de Haas (COB) De ondergrond vormt letterlijk het fundament van onze maatschappij. Bovendien herbergt de ondergrond veel voorzieningen met een grote maatschappelijke en economische waarde, zoals kabels, leidingen en installaties. Voor energie en drinkwater is de ondergrond essentieel. Hoe gaan we slim om met al deze assets? Hoe beïnvloeden de Lees meer…

de Vitale en Veerkrachtige Stad (de invulling, wanneer is het gelukt?)

Sessieleiders: Roelof Westerhof (ORG-ID), Flip van Keulen (gemeente Rotterdam) Begonnen wordt met een ludieke terugkoppeling van sessie I (Het ideale plaatje als droom) Vervolgens komen er 2 korte presentaties die zijn toegespitst op ‘De invulling, wanneer is het gelukt? Wanneer hebben we een Resilient City.’ Adaptieve strategie Gouda ‘Stevige stad op Slappe bodem’ Tommy Bolleboom Lees meer…

de Vitale en Veerkrachtige Stad (het ideale plaatje als droom)

Sessieleiders: Roelof Westerhof (ORG-ID), Flip van Keulen (gemeente Rotterdam) Steden zoals Rotterdam zijn genoodzaakt bijvoorbeeld met het oog op de ophanden zijnde klimaatverandering een strategie te ontwikkelen om hun stad meer weerbaar en veerkrachtig (‘resilient’) te maken’. ‘Resilience is een term die afkomstig is uit de ecologie en geeft de capaciteit van een (eco)systeem weer Lees meer…

de nieuwe praktijk (deel 2: Stortplaatsen)

Sessieleiders: Rob Dijcker (Witteveen+Bos) en Michiel Rutgers (RIVM) Een groot deel van de IBC- en nazorglocaties zijn stortplaatsen, bestaande uit voormalige stortplaatsen (Wbb) en vergunde Wm stortplaatsen. Voor vergunde stortplaatsen wordt gewerkt aan duurzaam stortbeheer gericht op slim beheer van processen in de stort. Er is een green deal om in pilots duurzaam storten te Lees meer…

de nieuwe praktijk (deel 1: IBC-locaties)

Sessieleiders: Rob Dijcker (Witteveen+Bos) en Michiel Rutgers (RIVM) We nemen onze erfenissen in de vorm van zogenoemde IBC- en nazorglocaties onder de loep. Heeft het arrangement van nazorgmaatregelen het juiste effect gesorteerd? Is de nazorg optimaal ingericht als we de maatlat van het bodembeleid van nu en het omgevingsbeleid van de toekomst hanteren? Is het Lees meer…

bodembeleid met de Omgevingswet en het nieuwe bodemconvenant

DOWNLOAD PRESENTATIES Sessieleider: Ron Nap (UP Bodemconvenant) U wordt geïnformeerd over de inbouw van de bodemregelgeving in de Omgevingswet met een gelijktijdige beleidsherziening. Dit luidt een nieuwe periode van bodembeleid en regelgeving waarbinnen we echt integraler gaan werken en we steeds minder gaan hebben over saneren en beheren. Ofwel saneren en beheren zien in de Lees meer…

biogeotechnologie: inzetten voor een betere bovengrondse stedelijke kwaliteit

Sessieleider: Timo Heimovaara (TU Delft) De ondergrond is de machinekamer van de stad. Het levert de vitale ‘ecosysteem’ diensten: ruimte voor kabels en leidingen (water, elektriciteit, gas, riolen), draagkracht voor de bebouwing, drainage capaciteit voor overtollig water, vruchtbaarheid en water voor plantengroei, afbraak capaciteit voor verontreinigingen en het vormt een bewaarplaats van cultureel erfgoed (archeologie). Lees meer…

nieuwe toepassingen bestaande technieken

DOWNLOAD PRESENTATIES Sessieleider: Arthur de Groof (SIKB) Ook zo benieuwd naar hoe we ook zonder echte innovatie vooruit kunnen komen? Laat u in deze sessie verrassen door concrete resultaten van nieuwe toepassingen van bestaande technieken. Zo is isotopenanalyse op zich bekend, maar hier ziet u hoe het ook te gebruiken is om de herkomst van Lees meer…

workshop Big Data

Sessieleider: Rik de Visser (MWH) We dromen en discussiëren over toepassingsmogelijkheden en dilemma’s van Big Data op het gebied van bodemkwaliteit. We zien twee onderwerpen: ‘Meer voor minder’: In welke mate stelt de analyse van de Big Data ons in staat om betrouwbaarheid en kwaliteit van de uit-komsten te verbeteren en het aantal (kostbare) bodemonderzoeken Lees meer…

Marlea Wagelmans (Bioclear Earth)

Rol van de bodem in toekomstbestendige landbouw

DOWNLOAD PRESENTATIES De landbouw bezet in Nederland tweederde van het landoppervlak. Wereldwijd staat de Nederlandse landbouwsector bekend om zijn efficiëntie. Voor duurzame gewasproductie is een vitale bodem van belang. Bodemleven, nutriënten, structuur en vochtbalans zijn belangrijke parameters die een rol spelen in de vitaliteit van de bodem. Die vitaliteit staat onder druk door vergaande mechanisatie Lees meer…

Ursula Kirchholtes (HAS)

De natuur als de ultieme bodembeheerder?

Het bewustzijn over de rol van de bodem bij voedselproductie, waterhuishouding en klimaatregulatie en daarmee de behoefte aan een gezonde bodem neemt toe. Bodemherstel met moderne technologie is kostbaar. Het concept ‘natuur als bodembeheerder’ kan een goed alternatief zijn. Voordelen zijn dat de natuur op grote schaal inzetbaar is, een eigen energievoorziening  heeft en gericht Lees meer…

Michaël Wilde (Eosta)

Collegetour met Hans Huijbers

DOWNLOAD PRESENTATIES Studenten van de HAS en de overige deelnemers van BodemBreed 2017 krijgen de kans om Hans Huijbers vragen te stellen over zijn bedrijf, zijn drijfveren en hoe we bodembewuster voedsel kunnen produceren. Hoe geeft hij invulling aan die andere uitspraak: ‘Niet langer moeten we denken in het voeden van de plant, we moeten Lees meer…

Juul Osinga (TTE)

De (lokale) praktijk van Aanvullingswet bodem en de Omgevingswet

Met de inwerkingtreding van de Omgevingswet gaat er veel veranderen; bodem wordt onderdeel van omgevingsvisies en -plannen en de gemeenten worden bevoegd gezag voor bodemzaken. Middels een Aanvullingswet en een Aanvullingsbesluit wordt de bodemwet- en regelgeving geïntegreerd in de Omgevingswet. Enkele onderdelen uit het huidige stelsel (Wet Bodembescherming, Besluit Bodemkwaliteit, etc.) verdwijnen, anderen worden gewijzigd Lees meer…

Linda Maring (Deltares)

Praktijkervaringen, pilots en projecten in de regio

DOWNLOAD PRESENTATIES De Omgevingswet geeft een enorme impuls aan wat we in het bodemconvenant wilden bereiken: een omslag naar een integrale benadering van het bodem- en watersysteem, denkend vanuit maatschappelijke opgaven die raken aan de primaire levensbehoefte van de mens en de samenleving (o.a. voedsel, klimaat, water, energie, ruimte en grondstoffen). De VNG heeft daarnaast Lees meer…

Corné Nijburg (UP Bodemconvenant)

Ontwikkelingen op Rijksniveau

De Omgevingswet beoogt een cultuurverandering. Minder en overzichtelijke regels maken het mogelijk ruimte te geven aan nieuwe ont wikkelingen, waarbij tegelijkertijd de kwaliteit van de leefomgeving kan worden geborgd. Wat betekenen deze veranderingen voor het Rijk, decentrale overheden, maatschappelijke partners, bedrijven, initiatiefnemers en belanghebbenden? Hoe en met wie werken partijen aan ‘eenvoudig beter’ en met Lees meer…

Peter Ramakers (provincie Noord-Brabant)

Crosslinks tussen agrofood, vitale bodem en water

DOWNLOAD PRESENTATIES Grote delen van Zuid en Oost Nederland bestaan uit droogtegevoelige zandgronden. Het vochtvasthoudend vermogen van deze gronden moet beter, niet alleen voor gewasproductie maar ook om neerslagpieken af te vlakken en zo wateroverlast en verlies van nutriënten te voorkomen. De provincie werkt via verschillende programmalijnen aan klimaatrobuuste maatregelen,  waarbij ook verantwoordelijkheden van de Lees meer…

Peter van den Akker (waterschap Vechtstromen)

Integrale benadering van bodem- en watersysteem voor een klimaatrobuust stroomgebied

Programma Lumbricus levert kennis en maatregelen voor een klimaatrobuust bodem- en watersysteem op de Hoge Zandgronden. Daarbij richten we ons op vier thema’s, waarvan we er in deze sessie specifiek drie behandelen: Bewuste Bodem: hoe geven we invulling aan effectief bodembeheer en perceelsmaatregelen voor een duurzaam watersysteem met aandacht voor waterkwantiteit en waterkwaliteit? Boeiende Beekdalen: Lees meer…

Hanneke Puts (TNO)

De meervoudige economie en financiën van bodem en ondergrond

Essentieel voor duurzaam bodembeheer zijn meervoudige projecten waarin opgaven gecombineerd worden en integrale oplossingen ontstaan. Dergelijke projecten vragen om meervoudige business cases en innovatieve financiering. De afgelopen jaren zijn wij tot veel praktische inzichten gekomen rond ‘co-investering in bodem en ondergrond’. Het ontwikkelen en toepassen van nieuwe financieringsconcepten verbindt de programma’s van het huidige UP Lees meer…

Marc Koenders (IF Technology)

WKO: de sleutel voor de energietransitie in stedelijk gebied

Warmte en koude uit de ondergrond zal een grote rol gaan vervullen bij onze energietransitie. Gesloten bodemenergiesystemen (bodem warmtewisselaars), open bodemenergiesystemen (KWO of WKO) en aardwarmte (geothermie) zullen grootschalig worden toegepast om onze woningen, bedrijven en kantoren gasloos te maken. De verwachting is daarom dat deze techniek de komende jaren exponentieel zal groeien, met name Lees meer…

Tommy Bolleboom (Bodemplus)

Stadscafé Bodemdaling

Bodemdaling in stedelijk gebied is zeer actueel. Men is zich steeds meer bewust dat bodemdaling in toenemende mate grote uitdagingen en kosten met zich meebrengt. Beperken van bodemdaling is een uitdaging op het gebied van waterbeheer, ruimtelijke ordening, funderingen, cultureel erfgoed, infrastructuur en governance. Een uitdaging die zeer veel vragen oproept en daarmee kennis vraagt Lees meer…

Martijn van Houten (Witteveen+Bos)

Nieuwe verontreinigingen, de uitdaging voor een nieuwe generatie bodem – deskundigen

DOWNLOAD PRESENTATIES In toenemende mate worden we ons bewust dat ‘opkomende stoffen’ ons drinkwater en onze leefomgeving beïnvloeden. Een bekend voorbeeld is het vrijkomen van PFOS als gevolg van een calamiteit met blusschuim in Noord-Holland. Ruim 10 jaar na dato heeft dit nog grote gevolgen voor ruimtelijke ontwikkelingen en het waterbeheer in de regio. Concreet Lees meer…

Alex Koenders (Koenders & Partners)

Onderzoek naar asbest, weet waar je naar zoekt

DOWNLOAD PRESENTATIES Asbest is een vervelende stof en niet alleen als risico voor de mens bij inademing van asbest vezels. Een hoogleraar van een universiteit zei onlangs nog dat ‘we moeten normaal doen over asbest en dat die stof helemaal niet zo gevaarlijk als de overheid beweert’. Andere wetenschappers beweren echter het tegendeel. Bij het Lees meer…

Nienke van de Waal (GGD Rotterdam-Rijnmond)

Het loodprobleem: saneren of gedrag aanleren?

DOWNLOAD PRESENTATIES Lood komt door jarenlang menselijk handelen op veel plaatsen in de bodem als diffuse bodemverontreiniging voor. Kinderen krijgen tijdens het spelen deze vervuilde gronddeeltjes binnen. Uit recente analyses van het RIVM en de European Food Safety Authority blijkt dat lood, ook bij lagere gehalten, schadelijke effecten heeft op de gezondheid van jonge kinderen Lees meer…

Annemiek Tubbing en Ans van Wijk (Odin Kennismangement)

Welke kansen biedt de Omgevingswet aan toezicht en handhaving

DOWNLOAD PRESENTATIES De Omgevingswet komt eraan. Een mega-wetgevingsoperatie die de gehele fysieke omgeving beoogt te reguleren. Er wordt gesproken over een stelselherziening. En dat heeft grote gevolgen voor iedereen die betrokken is bij de uitvoering ervan. De Omgevingswet reguleert steeds minder aan de voorkant – via gedetailleerde regels in de vorm van algemene regels, vergunningen Lees meer…

Johan Ceenaeme (OVAM)

Het Vlaamse bodembeleid: wat leerden we uit het verleden?

DOWNLOAD PRESENTATIE Vlaanderen maakt zich, net als Nederland, op voor een volgende fase in haar bodembeleid: een moment dat uitnodigt om even stil te staan bij het verleden en een blik te werpen op de toekomst. Daarom zetten we de krachtlijnen en belangrijkste instrumenten van ons bodembeleid op een rijtje en evalueren we op welke Lees meer…

John van Tol (Tauw)

De toekomst van humane risicobeoordeling van verontreinigingen in het bodem- en watersysteem

DOWNLOAD PRESENTATIES Risico’s van contaminanten in onze leefomgeving zijn actueel en veelvuldig in het nieuws. Of het nu gaat om ons voedsel, drinkwater, omgevingslucht, zwemwater of de bodem van onze tuin, humane risico’s van bekende contaminanten en nieuwe opkomende stoffen houden ons dagelijks bezig. Met de berichtgeving rondom fipronil in eieren en perfluorverbindingen in water Lees meer…

Ruud van Uffelen (Royal HaskoningDHV)

Slib en bagger naar een hogere trede in onze circulaire economie

DOWNLOAD PRESENTATIES Jaarlijks verplaatsen we in dit land ongeveer 50 miljoen m3 grond [MWH, 2014]. Van dat totaal komt 6 à 8 miljoen m3 grond uit het water, dat noemen we dan slib of bagger. Vroeger werd een deel van dat slib gestort en na enige tijd kreeg dat een nuttige toepassing. Tegenwoordig wordt slib Lees meer…

Lani Kok en Suzanne van der Velde (MWH Stantec

Circulair Groen – Samen ketens bouwen

DOWNLOAD PRESENTATIES Een land vol weilanden, stadsparken, wegbermen, dijken en oevers. Een groen land, waar veel biomassa in de vorm van bijvoorbeeld maaisel, takken en bladeren vrijkomt. Maar wat kunnen we met deze groenstromen? Waar komen deze stromen vrij, om hoeveel gaat het eigenlijk en wat voor producten kunnen we maken? En de belangrijkste vraag: Lees meer…

Wim Dijkman (CLM)

Circulaire landbouw en klimaat

‘Boeren hebben de oplossing’. Met deze stelling positioneert de landbouw zich in de klimaat discussie. Zij worden daarin gesterkt door bedrijven die biomassa weten om te zetten in een bodem voedende compost. Samen dienden zij een manifest hierover in bij de Tweede Kamer. De bodem is een regulerend mechanisme voor de netto uitstoot van broeikasgassen. Lees meer…